กินอะไรได้บ้าง

สิ่งที่แม่หลังคลอดต้องทำภายในเดือนแรก การดูแลตัวเองหลังคลอดเป็นสิ่งสำคัญ แม่หลังคลอดต้องดูแลตัวเองตั้งแต่เดือนแรก เพราะแม่หลังคลอดเพิ่งเจอศึกหนัก ร่างกายเปลี่ยนแปลงไปอย่างมากตั้งแต่ช่วงตั้งครรภ์ ดังนั้น แม่ต้องดูแลตัวเองให้มาก ๆ ภายในเดือนแรก โดยเฉพาะระยะพักฟื้นหลังคลอด 6 สัปดาห์แรกหลังคลอดบุตร เป็นช่วงที่ร่างกายกำลังฟื้นฟูเพื่อกลับคืนสู่สภาพปกติ พักผ่อนให้เพียงพอ เพราะไม่ว่าแม่ท้องจะคลอดธรรมชาติหรือผ่าคลอด ก็สูญเสียพลังงานมากมายเช่นกัน แถมยังต้องเรียนรู้การดูแลลูกน้อย ซึ่งการเลี้ยงทารกแรกเกิดไม่ใช่เรื่องง่ายเลย เคลื่อนไหวร่างกายเพิ่มขึ้น แม่หลังคลอดต้องหมั่นขยับร่างกาย เพราะการขยับตัวของกล้ามเนื้อจะทำให้แผลและฝีเย็บหายได้เร็วขึ้น ไม่ต้องกลัวแผลแตก แผลแยก ช่วงแรกที่คุณแม่ที่เสียเลือดจากการคลอดอาจจะลุกขึ้นแล้วหน้ามืดเป็นลม ก็ขอให้ลุกขึ้นยืนสักพักหนึ่งแล้วจึงเดินต่อ ขึ้นลงบันไดได้ตามปกติ แม้จะผ่าตัดคลอดก็สามารถขึ้นลงบันไดบ้านได้ คลอดครบ 1 เดือน ก็สามารถขับรถได้ บริหารร่างกายหลังคลอด แม่หลังคลอดออกกำลังกายเบา ๆ ทำกายบริหารอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ร่างกายกลับคืนสู่สภาพปกติเหมือนก่อนตั้งครรภ์โดยเร็วที่สุด แม่จะได้มีร่างกายแข็งแรง ผนังหน้าท้องรวมทั้งผนังช่องคลอดที่ผ่านการคลอดและเย็บซ่อมแผลเรียบร้อย ไม่หย่อนยาน ในรายที่ผ่าตัดคลอดก็ควรรอให้ครบสัก 20 วัน หรือ 3 สัปดาห์ขึ้นไป แล้วเริ่มทำการบริหารร่างกายได้ คุณแม่ควรบริหารร่างกายครั้งละอย่างน้อย 15 นาที วันละ 2 ครั้ง เช้า เย็น การอยู่ไฟ และวางกระเป๋าน้ำร้อนที่หน้าท้องเพื่อให้ท้องยุบนั้น ไม่มีความจำเป็น ถ้าวางร้อนมากจะทำให้ผนังหน้าท้องไหม้เกรียม หน้าท้องหย่อน การออกกำลังกายและบริหารร่างกายหลังคลอดจะช่วยลดหน้าท้องได้ดี ทั้งยังช่วยให้มดลูกกลับคืนสู่สภาพเดิมได้ดี การดูแลฝีเย็บ และแผลผ่าตัด หมั่นทำความสะอาดแผลโดยล้างด้วยน้ำต้มสุกอุ่น ๆ และสบู่ ไม่ต้องใช้น้ำยาล้างแผลเป็นพิเศษ ไม่ควรสวนล้างช่องคลอด เสร็จแล้วให้ใช้ผ้าสะอาดซับให้แห้ง แผลจะติดกันในเวลาไม่นาน แผลผ่าตัด 6 – 7 วัน ก็ถูกน้ำได้ ไม่ต้องปิดแผลหรือทำแผล ส่วนผ้าอนามัย แม่หลังคลอดต้องหมั่นเปลี่ยนบ่อย ๆ ถ้ามีเลือดชุ่ม รักษาความสะอาดอยู่เสมอ อย่าให้หมักหมม หรือมีกลิ่นเหม็น เพราะจะทำให้แผลฝีเย็บอักเสบได้ สำหรับเลือดที่ออกจากช่องคลอดหลังคลอดที่เรียกว่าน้ำคาวปลานั้น วันแรก ๆ จะมีสีแดง ต่อมาจะค่อย ๆ จางลงไป และหมดไปใน 3 – 4 สัปดาห์ ยาที่จำเป็นสำหรับแม่หลังคลอดก็คือ ธาตุเหล็ก กินเหมือนเดิมในช่วงที่ตั้งครรภ์ ถ้าเสียเลือดมากกว่าปกติหรือตกเลือดจะต้องได้รับธาตุเหล็กมากขึ้น สำหรับยาแก้ปวดใช้ยาพาราเซตามอล ยาแก้อักเสบจะได้เฉพาะกรณีที่แพทย์เห็นสมควร ยาแก้อักเสบไม่ช่วยให้แผลจะหายเร็วขึ้น และห้ามเด็ดขาด อย่าดิื่มยาดองที่มีแอลกอฮอล์ เพราะจะไปทำลายเซลล์ของตับทำให้หน้าที่ของตับเสื่อมลงได้ง่าย และแอลกอฮอล์ยังออกมาทางน้ำนม ซึ่งอาจจะเกิดอันตรายต่อลูกน้อย อาหาร ควรย่อยง่าย รสไม่จัด มีกากมาก เพื่อลดอาการท้องผูก ครบ 5หมู่ อาหารพวกไขมันและคาร์โบไฮเดรต ได้แก่ แป้ง ข้าว และน้ำตาล ควรกินให้น้อยลง หลังคลอด 6 สัปดาห์ คุณแม่ควรมีน้ำหนักเพิ่มจากเดิมก่อนตั้งครรภ์ได้ 2 – 3 กิโลกรัม เพศสัมพันธ์หลังคลอด ครบ 1 เดือนหลังคลอดสามารถร่วมเพศได้ อาการผิดปกติหลังคลอดที่ต้องพบหมอก่อนวันนัดตรวจ ได้แก่ ไข้ เต้านมอักเสบเป็นไตแข็ง เจ็บแผลฝีเย็บมากหรือพบว่าแผลบวมแดงหรือมีหนอง น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น เลือดออกมาก ปัสสาวะแสบขัด ปวดท้องมาก เป็นต้น

หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง อาหารต้องห้ามของแม่ลูกอ่อน อะไรที่แม่หลังคลอดไม่ควรหยิบเข้าปาก และสิ่งที่แม่หลังคลอดต้องทำภายในเดือนแรก ศึกษาไว้ตั้งแต่ตอนท้อง พอหลังคลอดจะได้ไม่เครียด ระหว่างตั้งครรภ์ คนท้องต้องควบคุมอาหารและเลือกทานสิ่งที่มีประโยชน์ พอคลอดลูกแล้วมักจะหิวโหย อยากกินของโปรด อยากกินโน่นกินนี่ตลอดเวลา เพราะในช่วงตั้งท้อง 9 เดือน ต้องระมัดระวังอาหารที่ก่อให้เกิดภาวะภาวะเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์ แรก ๆ ก็ตามใจปากอยู่หรอก จนกระทั่งโดนคุณหมอดุ แต่คุณแม่ขา รู้หรือไม่ว่า หลังคลอดยิ่งต้องระวังมากเป็นพิเศษ นอกจากต้องเลือกอาหารที่มีประโยชน์เพื่อฟื้นฟูร่างกายหลังคลอดแล้ว อาหารบางชนิดยังมีผลต่อน้ำนม แม่ลูกอ่อนจึงต้องหักห้ามใจตัวเองไว้ก่อน มาดูกันดีกว่าว่า อาหารต้องห้ามของแม่ลูกอ่อน หรือแม่หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง

นมวัว ชีส โยเกิร์ต และผลิตภัณฑ์จากนมวัว ผลิตภัณฑ์จากนมวัว เช่น โยเกิร์ต ชีส เป็นสิ่งที่แม่ให้นมลูกควรงดไปก่อน โดยเฉพาะช่วงให้นมบุตร เพราะโปรตีนนมวัวสามารถผ่านไปถึงลูกทางน้ำนมแม่ หากแม่ดื่มนมวัว ลูกเสี่ยงที่จะเกิดอาการแพ้ รู้สึกไม่สบายตัว หรือเกิดผื่นแพ้ได้ ผักชี แม่ให้นมต้องเลี่ยง แม่ให้นมลูกควรเลี่ยงผักชีไปก่อน เพราะผักชี เป็นเครื่องเทศที่ทำให้ปริมาณน้ำนมลดลงได้หากทานในปริมาณสูง แต่กินนิด ๆ หน่อย ๆ ได้นะคะ แม่ ๆ ได้รู้ไปแล้วนะคะว่าแม่ หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง อาหารที่ต้องเลี่ยงตอนให้นมลูก หรืออาหารต้องห้ามสำหรับแม่ลูกอ่อน ต่อไปจะเป็นเรื่องสิ่งที่แม่หลังคลอดต้องทำภายในเดือนแรก เพื่อประโยชน์ต่อตัวแม่เอง

แม่จ๋าเลี่ยงอาหารรสจัดไปก่อนนะ อาหารรสจัดส่งผลให้แม่เกิดกรด หรือเป็นแก๊ส ตัวแม่เองก็รู้สึกไม่สบายตัว ขณะที่ลูกน้อยซึ่งดื่มน้ำนมจากอก ก็เกิดผลกระทบเช่นเดียวกัน เครื่องดื่มคาเฟอีน ก็อย่าเพิ่งดื่มเลยนะแม่ ชา กาแฟ ช็อกโกแลต น้ำอัดลม ของโปรดดื่มมาตั้งแต่ยังไม่ท้อง พอคลอดก็อยากจะดื่มให้หายอยาก แต่เดี๋ยวก่อน เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน ส่งผลเสียต่อร่างกายลูกน้อยนะแม่ แถมยังทำให้ลูกนอนไม่หลับอีกด้วย

เปรี้ยวปากอยากกินของหมักดอง ช่วงแพ้ท้อง อยากกินของหมักดอง คุณหมอยังเบรก เพราะของหมักดองมีปริมาณโซเดียมหรือเกลือสูง ส่งผลเสียต่อพัฒนาการและการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ ทั้งยังมีสารต่าง ๆ ที่เป็นอันตรายต่อร่างกายแม่และลูก ดังนั้น แม่หลังคลอด โดยเฉพาะแม่ให้นม ควรเลือกกินผลไม้สด ที่มีรสชาติจะดีกว่า อร่อยไม่แพ้กันและวิตามินเพียบ

อาหารดิบ แซลมอน ซาชิมิ ก้อย ลาบเลือด แม่หลังคลอดห้ามกิน ระหว่างท้องหมอก็ห้าม คลอดลูกแล้ว หมอก็ยังห้ามอีกเหรอ! ก่อนจะโมโห แม่ต้องตั้งสติและนึกถึงลูกน้อยเสียก่อน หากแม่ลูกอ่อนทานอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ หรือซาชิมิ ปลาดิบ อาจส่งผลต่อร่างกายแม่เอง และยังทำให้ลูกน้อยเสี่ยงอันตรายจากการปนเปื้อน พยาธิ และแบคทีเรีย อร่อยปากแต่ลูกป่วยก็ไม่ดีนะคะ

เลี่ยงอาหารค้างคืน อาหารอุ่นร้อนซ้ำ ๆ ลดคุณค่าทางสารอาหาร ทำให้แม่อิ่มแต่ไม่มีประโยชน์ต่อร่างกาย แถมลูกน้อยที่ดูดนมก็ไม่ได้สารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย ดังนั้น แม่หลังคลอดต้องงดอาหารค้างคืน เปลี่ยนมาทานอาหารปรุงสุกใหม่ ๆ ที่สดสะอาดจะดีกว่า

เหล้าขาว ยาดอง แอลกอฮอล์ ต้องงด ตั้งครรภ์ก็ห้ามดื่มเครื่องดื่มที่ผสมแอลกอฮอล์ เพราะเสี่ยงอันตราย ทำให้ลูกในท้องพิการได้ การดื่มเหล้า ดื่มเบียร์ ตอนให้นมลูกก็เป็นสิ่งต้องห้ามเช่นเดียวกัน เพราะจะส่งผลกระทบต่อพัฒนาการทางสมองของลูก

กะหล่ำปลี ดอกกะหล่ำ หรือผักสด สร้างแก๊สในกระเพาะ บรรดาผักสดเหล่านี้ ทั้งกะหล่ำปลี ดอกกะหล่ำ ล้วนแล้วแต่เป็นผักที่มีแก๊สมาก แม่หลังคลอดกินผักแบบนี้ยังรู้สึกไม่สบายตัว ลองคิดดูว่าทารกหรือเด็กอ่อน จะอึดอัดแค่ไหน

กะหล่ำปลี ดอกกะหล่ำ หรือผักสด สร้างแก๊สในกระเพาะ บรรดาผักสดเหล่านี้ ทั้งกะหล่ำปลี ดอกกะหล่ำ ล้วนแล้วแต่เป็นผักที่มีแก๊สมาก แม่หลังคลอดกินผักแบบนี้ยังรู้สึกไม่สบายตัว ลองคิดดูว่าทารกหรือเด็กอ่อน จะอึดอัดแค่ไหน