Got from Facebook
??MGA TUO-TUO SA PAGPATOTOY??
Bisaya Version
1. BAWAL MAGPATOTOY KUNG ANG INAHAN GI-UBO, GI SIP-ON UG GIHILANTAN KAY DAW MATAKDAN ANG BATA.
-Pwede ra gyud magpatotoy para mas maprotektahan ang bata. Ang maayu niini mag suot ug face mask para dili makuha sa bata ang kagaw nga maoy hinungdan sa pagdaut sa mama. Naay tambal nga pwede ra imnun sa usa ka inahan pwede rapud i check sa e-lactancia.org. Kung magpa check-up pwede ra gyud mosulti sa doctor nga nagpatotoy ug bata para mas mahatagan ug tambal nga pwede imnun samtang nagpatotoy.
2. BAWAL MAGPATOTOY UG BATA SA LAIN NGA BATA LABINA PAREHA NGA BABAYE O LALAKI KAY DAW MAGDAUG.
- Pweda ra gyud magpatotoy kung pareha nga babaye o lalaki ang bata. Dili sila magdaug kay kung unsay mga gikinahanglan sa bata mao pud ang mahatag sa gatas nga gitotoy.
3. BAWAL MAGPATOTOY NGA NAGSABAK KAY DAW MAGDAUG SA MGA SUSTANSIYA SA GATAS SA INAHAN.
- Ang lawas sa babaye gi disenyo para sa pag sabak ug pagpatotoy. Kung nagsabak kini, ang gatas nga nahimo niini dili lng kay para sa nagtotoy ug dili lang pud angay para sa bata nga gisabak. Kini para sa duha ang tanan nga sustansiya. Pero kung ang inahan nakasinati ug permi nga pagbusog O kung dili ba naay nasinati nga di maayu mao kining higayuna nga dili na maayu magpatotoy sa nag una nga bata.
4. BAWAL MAGPATOTOY KUNG GIKAN NALIGO.
- Bawal sa karaanan nga magpatotoy gikan ligo ang usa ka inahan kay daw magdaot ug sip-onon ang bata. Wala kini problema sa parte sa bata mas maayu lang nga magtrapo ug tarung ang inahan para dili mabasa ang bata.
5. BAWAL MAGPATOTOY KUNG GIGUTOM.
-Pwede ra gyud magpatotoy kung gigutom o nagutman ang inahan.Dili matotoy sa bata ang kagutom kay ang gatas nga nahimo sa inahan way koneksyon sa iyang kagutom. Ang kalidad sa iyang gatas mao lng gihapon bisan pag busog kini. Mas maayu lng gyud nga anaay tubig ug pagkaon inig patotoy. Ang pagkauhaw sinyales kana nga maghimo napud ug gatas maong kung mohilak ang bata o diba mao pa gani pag totoy uhaw ug gutom na gyud nga murag naa ka sa usa ka disyerto.
6. BAWAL MAGPATOTOY KUNG ANG INAHAN NAPROBLEMA.
- Dili matotoy sa bata ang problema sa usa ka inahan. Ang STRESS maka apekto sa gidaghaon sa gatas sa inahan pero dili na rason nga mohunong ug patotoy para di makuha sa bata.
7. KUNG ANG INAHAN NAINITAN BAWAL MOPATOTOY KUNG DI MAHAPAK SA BUNGBUNG ANG TOTOY SILBING SUMPA PARA DILI MAINIT ANG GATAS.
- Ang gatas sa usa ka inahan normal kini nga init init kay kini nag gikan sa ilawom ug nagama gikan sa dugo sa usa ka inahan. Pwede ra gyud kaayu magpatotoy kung naiinitan bsta ang bata siguraduhon lang nga di mainitan sa adlaw para di kini maapektuhan.
8. BAWAL ANG KAPE, SOFT DRINKS UG BEER SA NAGPATOTOY.
- Ang inahan pwede ra gyud mo inum sa mga nahisgutan basta dili lng gyud palabihan ang kape pwede ra kausa sa usa ka adlaw. Ang soft drinks dili lng palabhian. Ug ang beer wa kini bati nga epekto sa bata apan siguruon lng nga ang inahan dili ma muhubog para makuptan ug tarung ang bata.
9. ANG GATAS SA INAHAN DILI MAKABUSOG SA BATA.
- Normal ra gyud nga di mabusog ang bata nga bago pa naanak kay ang gitawag nga COLUSTRUM nga unang gatas sa inahan ginagmay ra kini nga igo ra sa tiyan sa usa ka bata. NORMAL ra nga gutumon dayun ang bata ug permi kini magtotoy kay ang gatas sa inahan dali ra kini nga mahilis ug dali ra mapunta sa lawas niini ang sustansya. Mas modaghan ang gatas sa inahan kung ang bata nag sige pud ug totoy. Ang batang nagtotoy normal ra nga halus walay undang sa pagtotoy pwede kini matapus sa sulod sa 15 minutos hangtud 1 ka oras. Dili kini angay kahadlukan. Ang formula milk dugay ma hilis sa tiyan sa bata maong dugay gutumon ug busog ang pamati sa bata.
10. DILI IPATOTOY SA BATA ANG GATAS KUNG GIKAN LAKAW O KUNG WALA MATOTYI SA TAAS NGA PANAHON KAW DAW PAN-OS KINI.
- Walay gatas nga PAN-OS! Ang gatas sa inahan pwede kini mag dugay sa 4-6 ka oras. Kung ibutang sa ref pwede kini sa ka 3-8 ka adlaw. Kung ibutang sa freezer nga usa ang pultahan pwede kini maghangtud sa 3 ka buwan, kung duha ka pultahan pwede kini sa 6 ka buwan. Kun chiller ang gigamit pwede kini magdugay sa 12 ka buwan.
11. ANG GATAS SA INAHAN GIBAHIN SA KAN-ON UG SUD-AN SA PIKAS.
- Kini dili tunuod. Pareha kini nga gatas apan ang lasaw mao kanay gitawag nga ‘foremilk’ ang dili lawas mao nay gitawag ug ‘hindmilk’.
12. DAPAT LUTASON ANG BATA INIG ABOT NAG 2 ANYOS.
- Anaa ghapon binepisyo nga makuha ang bata nga nagtotoy nga lapas 2 anyos. Mas maayu nga siyay magbuot anus-a kini moundang. Ang kasagarang edad sa bata nga niundang ug totoy kay 4.5 anyos pero pwede kini moundang sa pagtotoy gikan 2 hangtud 7 anyos.
Busa kitang mga inahan, timan-e nga ang mga tuo-tuo nagsugod na sa sinaunang panahon diin wa pay igong doctor mkapasabot sa katawhan kung unsay mga sakto ug tinuod nga impormasyon kabahin sa pagpatotoy. Daghan ang mga inahan ang nihunong ug pagtotoy tungod ug alang sa mga tuo-tuo nga mao ghapon ang gituohan hangtud karun. Busa, mopadayun kita’g pakiglambisug alang sa atong mga anak. Dapat natong hibaw- on unsay sakto ug unsay tuo-tuo lang!