EM BÉ TRÊN 1 TUỔI VÀ SỮA

1. Em bé bú mẹ hoàn toàn khi bước sang 1 tuổi có cần đổi qua sữa tươi không? - Không cần, tiếp tục cho bé bú mẹ hoàn toàn vì sữa mẹ cũng cung cấp nguồn canxi cân bằng cho bé. - Nếu con uống sct thì chuyển dần sang sữa tươi. 2. Sữa tươi có mấy loại? - Sữa tươi có 2 loại: sữa thanh trùng và sữa tiệt trùng. - Sữa tươi thanh trùng (Pasteurized Milk) có hạn sử dụng ngắn. - Sữa tươi tiệt trùng (UHT Milk) được xử lý nhiệt độ cao hơn, nên hạn sử dụng dài hơn (thường đến 6 tháng). - Các bé dưới 2 tuổi, thành phần chất béo trong sữa là rất quan trọng trong tăng trưởng và phát triển não bộ. Do đó, nên lựa chọn các sản phẩm sữa nguyên kem (phải có 3.25-3.5 gram chất béo/100ml). Cũng nên chọn sữa không đường. 3. Nên chọn sữa công thức hay sữa tươi? - Ưu tiên sữa tươi, loại thanh trùng nguyên kem vì lúc này lượng chất béo và năng lượng từ sữa tươi cao hơn, tốt hơn cho sự tăng trưởng cho bé. - Nên chọn loại không đường hoặc ít đường. - Sữa tươi thanh trùng chỉ khuyên thay thế sữa công thức khi qua 1 tuổi, không thay thế sữa mẹ. So với sữa công thức, sữa tươi thanh trùng sẽ có thời gian bảo quản ngắn hơn (< 1 tháng) và phải bảo quản lạnh. Do đó, dinh dưỡng sữa tươi thanh trùng sẽ tập trung những chất dinh dưỡng cần thiết trong giai đoạn 1-2 tuổi là canxi, kali và chất béo nhiều hơn so với sữa công thức. Sữa tươi thanh trùng nguyên kem tức là chứa 3.5-4g chất béo/100ml sữa cần cho cung cấp chất béo để phát triển giai đoạn này. Bé thừa cân béo phì thì cần tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng. - Sữa tươi thanh trùng ít béo/sữa gầy không khuyên dùng trong độ tuổi này vì lượng chất béo thấp. - Ts.Bs. Laura, Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ, cho biết sữa tươi dạng bột nguyên kem không nằm trong danh sách khuyên dùng cho các bé dưới 2 tuổi. 4. Cách nhận biết sữa tươi thanh trùng: - Trên bao bì ghi là "sữa tươi thanh trùng". - Đọc thành phần ghi là sữa tươi hoàn toàn, không phải sữa bột, không chất bảo quản, không điều vị. - Sữa tươi thì sẽ ghi là 90 - 100% sữa tươi trong thành phần (tùy nhà sản xuất) và không có thêm bất kì dầu thực vật nào bổ sung trong thành phần. - Hạn sử dụng ngắn (khoảng 1 tháng). - Phải được bảo quản lạnh. - Khi mở nắp thì nên dùng trong 24 giờ, nếu bảo quản lạnh thì dùng trong 72 giờ. Vì thế, mẹ nên chọn hộp dung tích vừa phải để tránh lãng phí. - Nếu trên vỏ ghi "No Preservatives" thì vẫn phải đọc thành phần chú ý đến xem có chất ổn định (stabilizers), hoặc có chất nhũ hóa (emulsifier) hay không. Nếu có thì đây là là sữa tiệt trùng có thời gian bảo quản dài, không phải sữa thanh trùng. 5. Nếu không mua được sữa thanh trùng thì làm thế nào? - Nếu bạn không có điều kiện mua hoặc bảo quản sữa tươi thanh trùng, sau 1 tuổi, bạn có thể tiếp tục cho bé dùng sữa công thức mà bé đang dùng trước đó. - Xây dựng chế độ ăn giàu canxi như phô mai, sữa chua, tôm cua. - Sau 2 tuổi, có thể cho bé dùng sữa tiệt trùng như một phần thay thế sinh tố, nước ép hoặc nước ép hạt trong chế độ ăn cân bằng của bé. 6. Lưu ý: - Từ 12 - 24 tháng tuổi : không dùng quá 750ml sữa tươi/ngày vì có thể dẫn đến nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt và biếng ăn (Viện Nhi khoa của Mỹ, trang 78). - Từ 24 tháng - 5 tuổi: không quá 500ml/ngày vì nếu nhiều hơn bé dễ biếng ăn và giảm hấp thụ những thức phẩm khác (Theo Ontario Society of Nutrition Professionals in Public Health 2014). 7. Sữa tươi khác sữa công thức pha sẵn (rất nhiều mẹ dễ nhầm 2 loại này với nhau nè): - Nhiều sản phẩm là sữa công thức dạng lỏng, thường được viết dưới dạng tên là "sữa dinh dưỡng pha sẵn". - Đọc thành phần thì có sữa bột (không phải sữa tươi) với tỷ lệ phần trăm không phải 90-100% (VD chỉ ghi là sữa bột 9.6% hoặc ghi là Nonfat milk). - Ngoài ra thành phần của những loại này có thể có thêm dầu thực vật (vegetable oil) để tạo chất béo (VD như dầu bắp (corn), dầu cọ (palm)). 8. Canxi trên vỏ hộp: - Với mong muốn cho con cải thiện chiều cao, nhiều mẹ cố tình chọn những sản phẩm sữa có chứa thành phần canxi cao như "HIGH CALCIUM" hoặc "SOURCE OF CALCIUM" hoặc "CALCI MAX". Đừng chú ý đến những câu này, hãy đọc thành phần Calcium: Trong 100ml sữa chứa 108 - 146 mg Calcium là bình thường. Nếu nhiều hơn mức này thì có thể xem là sữa có bổ sung thêm canxi. Tuy nhiên, việc nhiều canxi trong sữa cũng không đảm bảo là giúp bé tăng trưởng chiều cao vì còn nhiều yếu tố khác như vận động, phát triển trí não và trạng thái đủ vitamin D. - Hơn nữa, cơ thể chỉ có nhu cầu hấp thu canxi khi cần, nếu không cần thì canxi có thể sẽ đào thải. Nên hiểu là canxi có thể lấy từ nhiều nguồn khác, trong đó sữa chỉ là 1 nguồn quan trọng trong nhiều nguồn.